Yurak ritmining buzilishi (aritmiya): belgilari, sabablari va davolash

  Kasalliklar, Qon tomir kasalliklari, Yurak kasalliklari

Yurak aritmi — bu yurakning muntazam ritmini yo’qotadigan holatni bildiruvchi umumiy atama. Aritmiya deb ham ataladigan bu holat yurakning normal urish tartibidan chetga chiqishini anglatadi. Yurak o’z-o’zidan va muntazam ravishda urishi kerak bo’lgan maxsus elektr tizimi tomonidan boshqariladi. Biroq, bu tizimdagi har qanday buzilish yurakning tartibsiz urishiga va aritmiyaga olib kelishi mumkin. Ushbu maqolada yurak ritmi buzilishining ta’rifi, belgilari, sabablari va turli xil davolash usullari batafsil ko’rib chiqiladi.

Yurak ritmining buzilishi nima?

Yurak ritmining buzilishi yoki aritmiya yurakning tartibsiz, juda tez yoki juda sekin urishini anglatadi. Odatda, yurak muntazam oraliqda uradi, bu esa butun tanaga qon quyish imkonini beradi. Biroq, aritmiya holatida bu urishlar tartibsiz bo’lib, yurakning normal funktsiyasini bajarishi qiyinlashadi.

Yurak aritmiyasining belgilari

Yurak aritmiyasining belgilari odamlarda farq qilishi va aritmiyaning turi, kuchi va davomiyligiga bog’liq bo’lishi mumkin. Ammo umuman olganda, aritmiya belgilari quyidagilarni o’z ichiga olishi mumkin:

  1. Yurak tez urishi: To‘satdan tezlik yoki tartibsizlik hissi.
  2. Nafas qisilishi: Oddiy harakatlar paytida ham nafas olish qiyinligi.
  3. Ko‘krak qafasidagi og‘riq yoki noqulaylik: Ko‘krak qafasidagi bosim yoki og‘riq hissi.
  4. Bosh aylanishi yoki hushidan ketish: Bu qonning tartibsiz pompalanishi tufayli yuzaga kelishi mumkin.
  5. Zaiflik va charchoq: Kislorod yetishmasligi tufayli energiya yetishmasligi.
  6. Bosh og’rig’i yoki bosh aylanishi: Qon oqimining o’zgarishi tufayli.
  7. Ovozli yurak urishi: Eshitiladigan yurak urishi.

Yurak ritmining buzilishining sabablar

Yurak ritmining buzilishi turli sabablarga ko’ra yuzaga kelishi mumkin. Ba’zi umumiy sabablar:

Yosh: Yurak to‘qimalarida o‘zgarishlar va elektr o‘tkazuvchanlik tizimida buzilishlar yoshga qarab sodir bo‘lishi mumkin.

Yurak kasalliklari: Yurak xuruji, yurak yetishmovchiligi yoki koronar arter kasalligi kabi yurak kasalliklari aritmiya xavfini oshirishi mumkin.

Gipertoniya: Yuqori qon bosimi yurak ritmining buzilishi xavfini oshirishi mumkin.

Qandli diabet: Qandli diabet nerv tizimi va yurak mushaklariga ta’sir qilib, aritmiyaga olib kelishi mumkin.

Chekish: Chekish tomirlarni toraytirib, kislorod miqdorini kamaytirish orqali aritmiya xavfini oshirishi mumkin.

Alkogol va giyohvand moddalarni iste’mol qilish: Spirtli ichimliklarni haddan tashqari iste’mol qilish yoki giyohvand moddalarni iste’mol qilish yurak ritmining buzilishiga olib kelishi mumkin.

Stress va tashvish: Kuchli stress yoki tashvish yurak ritmining buzilishiga olib kelishi mumkin.

Aorta yorilishi (diseksiya): sabablari, belgilari va davolash

Davolash usullari

Yurak aritmiyasini davolash aritmiya turiga, og’irligiga va asosiy sabablariga qarab farq qilishi mumkin. Davolash variantlari quyidagilarni o’z ichiga olishi mumkin:

  • Dorilar: Yurak ritmining buzilishini tartibga solish uchun aritmiyaga qarshi preparatlardan foydalanish mumkin.
  • Elektr kardioversiyasi: Boshqariladigan elektr toki yordamida yurak ritmini qayta tartibga solish.
  • Kardostimulyator: Yurak urishlarini tartibga solish uchun ishlatiladigan qurilma.
  • Yurakni qayta sinxronizatsiya qilish terapiyasi (CRT): Yurak mushaklarini bir vaqtda ishlash uchun ishlatiladigan usul.
  • Yurak defibrilatori (ICD): Xavfli anormal yurak ritmlarini tuzatish uchun ishlatiladigan qurilma.
  • Hayot tarzidagi o‘zgarishlar: Sog‘lom ovqatlanish, muntazam jismoniy mashqlar, chekishni tashlash va stressdan qochish.
  • Aritmiya klinikalari va tekshiruvlari: Aritmiyaning muayyan turiga qaratilgan maxsus klinikalar va muntazam tekshiruvlar.

Muhim eslatma: Yurak aritmiyasini davolash insonning sog’lig’i holatiga va aritmiya turiga qarab individual bo’lishi kerak. Har qanday yurak belgilari kuzatilganda, darhol shifokor bilan bog’lanish muhimdir.

Xulosa

Yurak aritmiyasi jiddiy holat bo’lishi mumkin va to’g’ri davolanmasa yurak faoliyatiga ta’sir qilishi mumkin. Erta tashxis qo’yish va samarali davolash bilan ko’plab aritmiya holatlarini boshqarish mumkin. Sog’lom turmush tarzi odatlari, muntazam tekshiruvlar va xavf omillarini nazorat qilish yurak aritmi xavfini kamaytirishda muhim rol o’ynashi mumkin.