«Oreshnik» — Rossiya Federatsiyasi tomonidan ishlab chiqilgan, maxfiy raketa tizimi bo‘lib, keng jamoatchilikka cheklangan ma’lumotlar bilan tanishtirilgan. Bu tizim strategik va taktik maqsadlarga mo‘ljallangan bo‘lib, yuqori texnologiyalarga asoslangan. «Oreshnik» haqidagi ma’lumotlar cheklanganligi sababli, uning to‘liq texnik tavsifi va imkoniyatlari haqida faqat ochiq manbalardan bilish mumkin.
| Oreshnik | |
|---|---|
|
ruscha: Орешник
|
|
| Asosiy maʼlumotlar | |
| Turi | Oʻrta masofali ballistik raketa |
| Maqomi | foydalanilmoqda |
| Sinalgan yili | 2024 |
| QKga qabul qilingan | 2024 |
| Foydalanish | |
| Asosiy foydalanuvchilar |  Rossiya |
Tarixi va rivojlanishi
«Oreshnik» tizimi Rossiya mudofaa sanoati tomonidan 21-asrning birinchi yarmida ishlab chiqilgan. Bu loyiha Rossiyaning strategik qudratini mustahkamlash va yuqori aniqlikka ega yangi avlod raketa tizimlarini yaratish strategiyasining bir qismi sifatida shakllangan.
Dastlabki sinovlari va ishlab chiqish jarayoni haqida maxfiylik saqlangan bo‘lsa-da, bu tizim Rossiyaning yangi avlod qurollari bo‘yicha uzoq muddatli dasturining bir qismi sifatida e’tirof etiladi.
:format(webp)/YXJ0aWNsZXMvaW1hZ2UvMjAyNC8xMS9mcmVlcGlrLWNhbmRpZC1pbWFnZS1waG90b2dyYXBoeS1uYXR1cmFsLXRleHR1cmVzLWhpZ2hseS1yLTE3Nzc4LmpwZWc.webp)
Maqsad va vazifalari
«Oreshnik» tizimi strategik va taktik vazifalarni bajarish uchun mo‘ljallangan. Uning asosiy maqsadlari quyidagilardan iborat:
- Strategik nishonlarga zarba berish: Harbiy infratuzilma va qo‘mondonlik punktlariga uzoq masofadan aniq zarbalar berish.
- Mudofaa tizimlarini chetlab o‘tish: Zamonaviy havo hujumidan mudofaa tizimlarini aldash uchun mo‘ljallangan texnologiyalardan foydalanish.
- Ko‘p maqsadli foydalanish: Turli xil jangovar kallaklar bilan jihozlash imkoniyati.
Texnik xususiyatlari
«Oreshnik» tizimining aniq texnik xususiyatlari haqida ma’lumotlar maxfiy saqlanadi. Biroq, turli manbalarga ko‘ra, tizim quyidagi asosiy imkoniyatlarga ega bo‘lishi mumkin:
| Xususiyat | Ko‘rsatkich |
|---|---|
| Maksimal masofa | 500–5000 km (taxminiy) |
| Tezlik | Supersonik yoki gipersonik |
| Kallak turi | Kasseta, yakka portlovchi, maxsus |
| Boshqaruv tizimi | GPS, GLONASS yoki inertsiya tizimi |
| Uchirish platformasi | Mobil yoki stasionar bazalar |
Afzalliklari
«Oreshnik» tizimi quyidagi afzalliklar bilan ajralib turadi:
- Yuqori aniqlik: GPS va GLONASS tizimlari bilan integratsiya qilingan bo‘lishi mumkin.
- Havo mudofaasini chetlash qobiliyati: Zamonaviy dushman mudofaa tizimlarini bartaraf etish uchun ishlab chiqilgan.
- Ko‘p maqsadlilik: Tizim turli xil jangovar kallaklarni olib yurishi mumkin.
- Harakatchanlik: Mobil platformalarda joylashtirilganligi tufayli tez joylashish imkoniyatiga ega.
Raqobatchilari
«Oreshnik» tizimi dunyodagi boshqa raketa tizimlariga raqobatchi sifatida ishlab chiqilgan. U AQShning ATACMS, NATO davlatlarining yangi taktik raketalari va Xitoyning uzoq masofali raketa tizimlariga javob sifatida ko‘riladi.
Kelajakdagi rivojlanish
Rossiya mudofaa vazirligi va harbiy-sanoat sektori «Oreshnik» tizimini modernizatsiya qilish ustida ishlamoqda. Kutilayotgan o‘zgarishlar:
- Gipersonik tezlikka erishish: Dushman mudofaasini bartaraf etish uchun tezlikni oshirish.
- Aniqlikni yaxshilash: Sun’iy intellekt va yangi navigatsiya tizimlarini joriy etish.
- Masofani kengaytirish: Tizimning zarba masofasini oshirish orqali strategik ahamiyatini kuchaytirish.
Xulosa
«Oreshnik» Rossiyaning zamonaviy strategik qurollari orasida alohida o‘rin tutadi. Uning texnologik imkoniyatlari va taktik samaradorligi uni zamonaviy jangovar sharoitlarda muhim rol o‘ynaydigan qurol tizimiga aylantiradi. Maxfiylik darajasi yuqori bo‘lishiga qaramasdan, «Oreshnik» Rossiyaning harbiy qudratini namoyon qiluvchi innovatsion qurollardan biri hisoblanadi.
