Tarkibida ozuqa elementi sifatida azot saqlagan o’g’itlar azotli o’g’itlar deyiladi.
Azotli o’g’itlar azot yetishmaydigan yerlarga solinadi. Azot yetishmagan yerdagi ekinlar bargi och-yashil rang, ba’zi ekinlarda (turp, karam, makkajo’xori) sariq-qizil dog’lar, barglari juda kichik, yupqa, gullari nimjon, shoxlari mayda, mevasi muddatidan avval pishib, kichik-kichik bo’lib, barglari tushib ketadi.

Azotli o’g’itlar bilan oziqlantirish natijasida yuqoridagi kamchiliklar yoʻqoladi. Yerlarga azotli o’g’itlar berish me’yorda bo’lishi (30-300 kg/ga), har bir maydonning xususiyatlari va o’g’itga bo’lgan ehtiyojdan kelib chiqqan holda amalga oshirilishi shart. Ekinlar azotni NH₃ yoki ionlar holida o’zlashtiradi. Azotli o’g’itlar klassifikatsiyasi quyida keltirilgan.

Ammiakli va ammoniyli o’g’itlar. NH₃ • H₂O suyuq eritma bo’lib, (NH₄)₂SO₄ odatda oq rangli kristall yoki «dona-dona» moddalar boʻlib, suvda yaxshi eriydi.
Nitratli o’g’itlar: Natriyli, kaliyli, kalsiyli selitralar (NaNO₃, KNO₃, Ca(NO₃)₂). Bu o’g’itlar harakatchan NO₃^—ionlarini saqlaydi (azot shu ion holida o’zlashtiriladi). Ortiqcha Na⁺, K⁺, Ca⁺² ionlari yerning ishqoriyligini oshiradi. Shuning uchun ular bilan birga yerlarga organik o’g’itlar berilishi maqsadga muvofiqdir.
Ammoniyli nitratli o’g’itlar. NH₄NO₃ ammiakli selitra, sulfat-nitrat ammoniy (NH₄)₂SO₄ • 2NH₄NO₃ ohakli ammiakli selitra CaCO₃•NH₄NO₃ lar oq rangli moddalar boʻlib, faqat oxirgisining suvda eruvchanligi bir oz kamroq. Barcha turdagi tuproq va ekinlarni oziqlantirish uchun tavsiya etiladi.
Ammoniyli — nitratli — karbamidli o’g’itlar. Ammoniy nitrat va karbamidning konsentrlangan eritmasi suyuq o’g’itlar holida qo’llaniladi. O’zbekistonda azotli o’g’itlar «Navoiy-Azot» kombinatida, Chirchiq va Olmaliq kimyo zavodlarida ishlab chiqariladi.

Ammiakli selitra ishlab chiqarish

NH_2(g) + HNO_3(kons) → NH₄NO_3(k) reaksiyaga asoslangan. Ammiak gazi bilan to’ldirilgan reaktorga nitrat kislota bo’lib-boʻlib mo’l miqdorda yuboriladi va hosil boʻlgan konsentrlangan eritma suyuqlanma
holiga kelguncha bugʻlatiladi, donalashtirish minorasida tomchilarga aylantiriladi. Minoraning balandligi 40-60 m, diametri 10-16 m, ichki yuzasi alyuminiy folgasi bilan qoplangan.

Bu minoraning yuqorisidan ammiakli selitra suyuqlanmasi purkaladi, u tomchilar holida yuqoridan pastga tusha boshlaydi. Unga teskari oqimda pastdan havo berilib, oq rangli dona-dona modda
holiga keltiriladi. Bu «dona» chalar gigroskopik bo’lgani uchun suv tortmaydigan modda bilan aralashtirilib, «upa’lanadi va qoplarga solinib iste’molchilarga yuboriladi.